Drikka á Fløtti (1875 - 1980)

Nú er tað – um ikki hvønndagskostur – so í heilum, at onkur fyllir 100 ár. Omma mín, Drikka á Fløtti (Frederikka Maria, f. Joensen, í Funningi, 1875), fylti 100 ár í 1975, og tá gjørdist hon mestsum landskend, so sjáldsamt var hetta tá. At hon so var 105 ára gomul, tá ið hon doyði í 1980, tað er ein heilt onnur søga, sum ikki verður umtalað her, sjálvt um omma í mong ár varð søgd at vera elsti føroyingur, ið livað hevði.

Aftur til 100 ára føðingardagin 2. juli í 1975. Tað var sera nógv hóvasták gjørt burtur úr degnum, og útvarpið var eisini á blettinum – bæði Niels Juel Arge og Jógvan Arge. Eg haldi, at eg lati bara Argemonnunum orðið, tí tá ið teir hava mikrofonina, so keðir lurtarin seg ikki.

Lat okkum «hoyra»!

Olaf Krossteig

Leirvíkingurin, Olaf Krossteig, f. 1908, var eitt skifti í 1930 og í 1931 vikarur við Gjógv. Olaf tók læraraprógv í 1929, men um ta tíðina var tað ringt at fáa nakað fast lærarastarv, so teir nýútlærdu lærararnir virkaðu nógv sum vikarar ymsastaðni. Soleiðis var eisini hjá Olafi, sum umsíðir fekk fast starv í Suðuroy.

Tá ið hann fortaldi fyri mammu síni, at hann skuldi til Suðuroyar at vera lærari, helt hon fyri, at hann kundi tað sama farið til Amerika. So langt var tað úr Leirvík til Suðuroyar tá í tíðini.

Í 1985 hevði Niels Juel Arge eina drúgva og góða útvarpssamrøðu við Olaf Krossteig, men her fáa vit bara eitt kut úr samrøðuni, har Olaf fortelur um ta tíðina, hann var vikarur við Gjógv. Hann hevði verið ein túr til skips við einum skipi, sum æt «Kristianna», og skuldi fara nýggjan túr, men ---

Her kemur samrøðan:

(NB! Eg havi skotið okkurt smávegis (um persónar) inn ímillum – bert fyri greidleika)

"Eg hevði mynstrað at fara til skips, men áðrenn vit fóru avstað, kom tann gamli lærarin í Leirvík (Andrias í Jógvansstovu, frá Gjógv, (Andreas S. Joensen (1891 – 1976)) – lærarin hjá mær – til mín og segði, at hann fór Niður – hann skuldi á skeið, sum tey siga -  aftan á hvítusunnu.

Hann skuldi verða Niðri til summarferiuna, og hann spurdi, um eg ikki vildi verða í skúla fyri hann.

Í dag er kongadagur, og Axel Tórgarð fortelur okkum í bók síni «Dagar og nøvn í álmanakkanum», at navnið kemur av tí, at tann svenski kongurin Karl X Gustav leyp á tann danska kongin Fríðrik 111 í 1659.

Gjáarfólk hugsa lítið um kongar og bardaga 11. februar. Nei, í dag kemur sólin aftur á Brúnna, og tá samgleðist øll bygdin og heilsar henni so hjartaliga væl afturkomnari, síðani hon hvarv í novembur.

Fyrr var tað soleiðis, at tað vóru serliga tey ungu, sum hendan dagin samlaðust á Brúnni til dans og sang fyri at heilsa sólini, og eitt ørindi er í øllum førum varðveitt frá teirri tíðini, og tað ljóðar soleiðis: 

O, vær velkommen, ædle gæst!           
For syndres skyld du kommen est     
i verdens jammer ned til mig.                
Jeg aldrig kan fuldtakke dig.